De belangrijkste richtlijnen voor handhygiëne in de zorgsector
Als zorgprofessional ligt de gezondheid van patiënten in jouw handen. Letterlijk, want een goede handhygiëne is vooral in de zorgsector noodzakelijk. Hiermee voorkom je de verspreiding van ziekteverwekkers. Lees hier de belangrijkste richtlijnen voor handhygiëne in de zorgsector.
Of je nou werkt in een ziekenhuis, in de verpleging of de thuiszorg, een goede handhygiëne is heel belangrijk. Virussen en bacteriën worden namelijk makkelijk overgedragen via onze handen. Hierdoor ligt een infectieziekte bij patiënten en cliënten op de loer. Zij zijn immers vatbaarder voor infectieziektes dan de gemiddelde burger. Dat komt hierdoor:
- Cliënten hebben vaak een verminderde weerstand
- Cliënten leven relatief dicht op elkaar
- Cliënten maken veel gebruik van dezelfde ruimtes en materialen
- Cliënten komen in contact met verschillende (zorg)medewerkers
Om de kans op het verspreiden van infectieziektes te verkleinen, zijn er richtlijnen voor een goede handhygiëne nodig. Eén van de belangrijkste zaken is het regelmatig reinigen van je handen.
Handen wassen of ontsmetten?
Er zijn twee manieren waarop je je handen goed kunt reinigen: was je handen met water en zeep of gebruik desinfecterende handalcohol. Hiervoor kun je de volgende stelregel gebruiken:
Zijn je handen vies of voelen ze plakkerig aan?
Was je handen met water en zeep.
Gebruik nooit een desinfecterende handalcohol om vuile handen te reinigen. Zichtbaar vuil vermindert namelijk de werking van de desinfectant.
Zijn je handen zichtbaar schoon?
Je mag kiezen: was je handen met water en zeep óf gebruik een desinfecterende handalcohol.
Voor een goede handhygiëne is het voldoende om je handen te wassen óf te desinfecteren. Gebruik beide manieren echter nooit allebei tegelijkertijd. Hierdoor beschadigt je huid en droogt deze sneller uit, waardoor je juist weer méér bacteriën in je huid opneemt.
Een groot voordeel van een desinfecterende handalcohol is dat het makkelijk in gebruik is. Je bent immers niet afhankelijk van de aanwezigheid van stromend water en kunt je handen dus overal en op ieder moment reinigen (tenzij ze zichtbaar vuil zijn, gebruik dan áltijd water en zeep).
Hoe was je je handen goed?
Wil je écht goed je handen wassen, volg dan onderstaande stappen:
- Maak je handen goed nat onder stromend water
- Neem wat vloeibare zeep uit een zeeppompje of zeepdispenser
- Wrijf de zeep over je hele handen, óók tussen je vingers en onder je nagels
- Doe dit minimaal 20 tot 40 seconden lang
- Spoel de zeep zorgvuldig van je handen onder de stromende kraan
- Droog je handen goed af, en vergeet hierbij de ruimte tussen je vingers niet
Je handen drogen is nét zo belangrijk als wassen. Het gebruik van een papieren wegwerphanddoekje is de meest hygiënische manier om je handen te drogen.
Hoe desinfecteer je je handen goed?
Handdesinfectie mag je alleen gebruiken als je handen zichtbaar schoon zijn. Volg deze stappen om je handen op de juiste manier te desinfecteren:
- Zorg dat je handen goed droog zijn. Vochtige handen nemen het desinfecterende middel minder goed op
- Gebruik een hoeveelheid desinfecterende waardoor het kuiltje van je hand gevuld is
- Wrijf je handen hier goed mee in. Vergeet ook je duimen, vingertoppen, polsen en de huid tussen je vingers niet.
- Blijf het desinfecterende middel uitwrijven totdat het in zijn geheel is opgedroogd. Pas dán weet je zeker dat alle ziekteverwekkers gedood zijn.
Wil je weten hoe je écht goed je handen wast? Lees dan: hoe moet je je handen wassen?
Wanneer pas je handhygiëne in de zorg toe?
Preventief je handen reinigen is in de zorgsector geen overbodige luxe. Daarnaast moet je in ieder geval bij het uitvoeren van deze handelingen je handen reinigen:
- Vóór contact met een cliënt
- Vóór schone of steriele handelingen, zoals het verzorgen van een wond, het druppelen van ogen of het toedienen van eten
- Na (onverwachts) contact met lichaamsvloeistoffen zoals urine, ontlasting, braaksel, wondvocht of bloed
- Ná contact met een cliënt
- Na contact met de omgeving van een cliënt
Reinig je handen ook altijd op de volgende momenten:
- Als je handen zichtbaar vuil zijn
- Na een toiletbezoek
- Na het uittrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals handschoenen
- Na het niezen of snuiten van je neus
- Voor én na het bereiden, serveren en toedienen van eten
- Na schoonmaakwerkzaamheden
- Na contact met (huis)dieren
Vergeet ook je persoonlijke hygiëne niet
Een goede hygiëne in de zorgsector gaat verder dan alleen het reinigen van je handen. Voor zorgprofessionals is een goede persoonlijke hygiëne nét zo belangrijk. Daarmee wordt ook de kans op het verspreiden van infectieziektes bij cliënten (en medewerkers!) kleiner. Denk hierbij aan de volgende zaken:
- Draag schone (werk)kleding, passend schoeisel en indien nodig de juiste beschermingsmiddelen (zoals handschoenen of een mondneusmasker)
- Doe lange haren in een knot of staart en houd een snor of baard kort
- Draag geen sieraden, zoals (trouw)ringen, armbanden en horloges
- Eet, drink of rook niet tijdens zorghandelingen
- Gebruik geen telefoon of tablet tijdens zorghandelingen. Is dit toch nodig? Maak deze dan na gebruik schoon.
TOPP: jouw specialist in handhygiëne
Wil je meer weten over handhygiëne of ben je op zoek naar de juiste oplossing voor jouw zorginstelling? Wij hebben alles in huis voor het toepassen van handhygiëne in de zorgsector. Denk aan desinfectiezuilen, alcoholhoudende handdesinfectiemiddelen, hand- en foamzeep en zeepdispensers.
Neem voor meer informatie of een persoonlijk advies contact met ons op.
